Franciszka 2022

Opis

Praca przestrzenna należąca do cyklu „Franciszka”, jest „białą lalką” uszytą ręcznie z jasno-szarego płótna; wykonana z wielką starannością techniczną. Przedstawia dziewczynkę stojącą na pointach w pozycji frontalnej z rękoma wspartymi na biodrach. Twarz ujęta portretowo z wyraziście zaznaczonym nosem, ustami i oczami; Włosy półdługie, z równo przyciętą grzywką. Długą szyję podkreśla zaokrąglony kołnierzyk.

Rzeźbie towarzyszy zdjęcie Franciszki wykonane w 2022 roku, w formacie 30 x 24,5 cm.

Interpretacja

Cykl „Franciszka” to białe lalki, ręcznie szyte przez Grzeszykowską, przedstawiające córkę artystki – Franciszkę – w przyszłości. Każda z nich zostanie uzupełniona o aktualną fotografię dziewczynki, gdy osiągnie już dany wiek – w 2014, 2015, 2017, 2019, 2022 i wreszcie 2023 roku. Ich realizm nie jest dosłowny, przeciwnie – są tajemniczo odległe. Motyw odwrócenia, często stosowany przez artystkę, pojawia się również i tym razem: białe lalki kontrastują z czarnymi, które – skonstruowane na podstawie fotograficznych pierwowzorów – przedstawiały Grzeszykowską w kolejnych fazach jej dzieciństwa. Aneta Grzeszykowska wielkie znaczenie przywiązuje do wysokiej jakości technicznej swoich prac, a jest to jeden z priorytetów, którym posługuje się zespół projektujący rozwój kolekcji. Cykl ten znakomicie wpisuje się w wątki sztuki odnoszącej się do traum kobiecych, które są silnie reprezentowane w kolekcji bielskiej.

Bibliografia

– reprodukcja pracy wraz opisem idei, http://rastergallery.com/prace/franciszka/.
– Zakupy dzieł do Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA w 2015 roku ze środków MKiDN www.galeriabielska.pl/?d=details&sek=&idArt=2243 (dostęp: 1.12.2015).
– Smalcerz Agata, „Dla Johanne i Anny”, Przewodnik po wystawie, Wystawa prac z Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA, 2021, Galeria Bielska BWA, s. 8.
– Nowe dzieła w Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA, https://galeriabielska.culturalspot.org/exhibit/nowe-dzie%C5%82a-w-kolekcji-sztuki-galerii-bielskiej-bwa-2015/kAICC4Ir6ffpKw (dostęp: 21.12.2015).
– Rozbudowa Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA w roku 2015, https://esla.facebook.com/galeriabielska/ (dostęp: 25.01.2015).
– Aneta Grzeszykowska, „Katalog Lalek”, Raster Editions, 15 II 2014, wydawnictwo z serii Raster Editions, teczka wydana w limitowanym nakładzie 100 egzemplarzy, w technice sitodruku i druku typograficznego.
– folder „Pokaz 4.” (1). Kolekcja Sztuki Galerii Bielskiej BWA, Galeria Bielska BWA, (23.06-28.08.2016); reprodukcja pracy, s. 2, 3.
– „Relacje_Interpretacje” Kwartalnik ROK w Bielsku-Białej, Nr 3 (43), wrzesień 2016, wersja papierowa i internetowa), s. 27
– kwartalnik „Artluk”, 2 (35), 2016; wersja papierowa i elektroniczna, tekst  i ilustracje s. 69 – 77,   reprodukcja s. 70.
– Smalcerz Agata, „Dla Johanne i Anny”, Przewodnik po wystawie, Wystawa prac z Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA, 2021, Galeria Bielska BWA, s. 8.

Wystawy

2014 – Aneta Grzeszykowska, „Katalog Lalek”, galeria Raster, Warszawa (styczeń/luty, 2014).
2016 – „Dzień Wolnej Sztuki 2016”, prezentacja pracy, 23 kwietnia, godz. 12.00–13.00 , 2016.
2016 – „Pokaz 4.” Kolekcja Sztuki Galerii Bielskiej BWA, Galeria Bielska BWA, (23.06–28.08.2016)
2017 – „Doświadczenie ciała” – prace z Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej Galeria BWA MOS w Gorzowie Wlkp. (7.10–12.11.2017)
2020 – 2023 – „Dla Johanne i Anny” – wystawa z Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA, Willa Sixta, Bielsko-Biała (06.11.2020 – 01.10.2023).

Audiodeskrypcja

Aneta Grzeszykowska, „Franciszka 2022”, rok powstania 2013.
Rzeźba z filcu wełnianego, wypełniona watoliną, na konstrukcji drewnianej.
Wysokość 133 cm, szerokość 55 cm, głębokość 20 cm.
Zamocowana na stalowym stojaku o wysokości 102 cm, na prostokątnej podstawie.

Kolekcja Sztuki Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej.

Postać dziewczynki, uszyta z kremowego filcu, zatrzymana w baletowej pozie. Dziewczynka stoi na lekko rozstawionych nogach, w puentach o ściętych noskach wspięta na czubkach palców. Dłonie oparte na lekko wysuniętych biodrach. Pod szyją kołnierzyk. Uproszczoną twarz z wymodelowanymi szyciem pustymi, otwartymi oczami i ustami oraz prostym nosem, okalają filcowe paski włosów z prostą grzywką. Naszyte górne i dolne powieki, uwypuklają migdałowy kształt oczu. Spod górnych powiek wystaje pasek sugerujący rzęsy. Mały, stożkowaty nos. Półotwarte usta z naszytymi wąskimi wywiniętymi wargami. Głowa wyraźnie odcina się od prostej walcowatej szyi, w dole obwiedzionej kołnierzykiem o zaokrąglonych rogach. Wzorcowa, anatomiczna postawa, ciało i stapiający się z nim strój zarysowany liniami szwów. Palce dłoni opuszczone wzdłuż bioder. Dziewczynka stoi w lekkim rozkroku na wyprostowanych nogach. Łydki napięte. Pięty mocno uniesione. Spłaszczone czubki puent oparte na podstawie czarnego stojaka. Pręt umocowany za plecami utrzymuje postać w pionie.

„Franciszka 2022” to jedna z białych lalek należących do cyklu przedstawiających córkę artystki w przyszłości. Są one kontynuacją czarnych lalek skonstruowanych na podstawie fotografii artystki z dzieciństwa. Białe lalki są uzupełniane o aktualne fotografie córki, gdy osiąga dany wiek. Rzeźba „Franciszka 2022”, choć szyta jak lalka, odwzorowuje anatomiczne cechy ludzkiego ciała. Z poprawną anatomią kontrastuje twarz bez wyrazu przypominająca maskę.

Aneta Grzeszykowska, urodziła się w 1974 roku w Warszawie, gdzie ukończyła również Akademię Sztuk Pięknych. Tworzy fotografię, obiekty i filmy. W swoich pracach najczęściej koncentruje się na defragmentacji ciała i pamięci, a także odnosi się do automitologii i dziecięcych traum.